Việc đeo hàm duy trì sau tháo niềng quyết định 50% thành công chỉnh nha. Nhiều người bỏ qua bước này khiến răng xô lệch trở lại. Vậy nên đeo hàm duy trì bao lâu là đủ? Bài viết giải đáp chi tiết thời gian đeo hàm theo từng giai đoạn, kèm lời khuyên từ chuyên gia Nha khoa Tâm Việt – địa chỉ niềng răng uy tín tại TP.HCM.
Vì sao phải đeo hàm duy trì sau khi tháo niềng?
Quá trình niềng răng không kết thúc ngay khi tháo mắc cài. Dù răng đã đều và đúng khớp cắn, mô nướu và xương ổ răng bên dưới vẫn chưa ổn định hoàn toàn. Cơ chế “trí nhớ mô mềm” khiến răng có xu hướng quay lại vị trí cũ, một hiện tượng sinh lý hoàn toàn tự nhiên. Đây là lý do vì sao bác sĩ luôn nhấn mạnh việc đeo hàm duy trì.
Theo thống kê từ Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ, có đến 90% ca niềng bị tái xô lệch nếu bệnh nhân không đeo hàm đủ thời gian. Điều này gây ra nhiều hệ quả như: lệch khớp cắn, ảnh hưởng thẩm mỹ, tăng nguy cơ viêm nha chu và quan trọng nhất là làm lãng phí toàn bộ thời gian, công sức, chi phí đã đầu tư cho quá trình niềng răng.
Nên đeo hàm duy trì bao lâu sau khi tháo niềng?
Không có một mốc thời gian tuyệt đối, bởi việc nên đeo hàm duy trì bao lâu phụ thuộc vào từng giai đoạn, thể trạng và tình trạng răng sau niềng. Tuy nhiên, bác sĩ thường chia quá trình này thành 3 giai đoạn cụ thể
Giai đoạn 1: Toàn thời gian (6 – 12 tháng đầu)
Đây là giai đoạn ổn định quan trọng nhất. Trong 6 đến 12 tháng đầu sau tháo niềng, người bệnh cần đeo hàm duy trì liên tục 20–22 giờ mỗi ngày, chỉ tháo ra khi ăn uống và vệ sinh răng miệng. Đây là thời điểm mô nha chu còn yếu, xương ổ răng đang dần tái cấu trúc. Nếu không duy trì đúng cách, răng rất dễ xê dịch trở lại.
Giai đoạn 2: Bán thời gian (từ năm thứ 2 trở đi)
Khi mô xương đã dần ổn định, bệnh nhân có thể giảm tần suất đeo, chỉ cần mang hàm duy trì vào buổi tối và khi ngủ. Mục tiêu là tránh dịch chuyển răng trong lúc ngủ – thời điểm dễ xảy ra thói quen nghiến răng hoặc đẩy lưỡi vô thức. Giai đoạn này thường kéo dài 1–3 năm tùy cơ địa và thói quen sinh hoạt.
Giai đoạn 3: Duy trì trọn đời
Ngày nay, nhiều chuyên gia khuyến cáo xem việc đeo hàm duy trì như một “thói quen suốt đời” – ít nhất 3–4 đêm mỗi tuần. Bởi vì răng có thể xê dịch nhẹ theo thời gian do quá trình lão hóa, thay đổi cấu trúc xương hàm hoặc thói quen ăn nhai. Việc duy trì đeo hàm sẽ giúp nụ cười của bạn đều đẹp lâu dài, tránh phải niềng lại lần nữa.
>> XEM THÊM: Có nên niềng răng trong suốt không mắc cài không?
3 yếu tố quyết định thời gian đeo hàm duy trì
Tùy thuộc vào cơ địa và tình trạng sau niềng, mỗi người sẽ có câu trả lời riêng cho câu hỏi nên đeo hàm duy trì bao lâu. Dưới đây là những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến thời gian này:
Độ tuổi bệnh nhân
Người lớn trên 25 tuổi có mô xương cứng hơn, ít linh hoạt hơn nên cần thời gian duy trì dài hơn. Ngược lại, trẻ vị thành niên dưới 18 tuổi có cấu trúc răng, nướu mềm dẻo hơn, khả năng cố định nhanh, nên thời gian đeo hàm duy trì có thể rút ngắn khoảng 20–30% so với người lớn.
Mức độ phức tạp của ca niềng
Nếu bệnh nhân từng có răng xoay nặng, chen chúc nhiều, khớp cắn hở sâu thì cần đeo hàm duy trì lâu hơn bình thường. Thời gian niềng càng dài thì thời gian duy trì cũng thường tăng thêm, có thể kéo dài 2–3 năm.
Loại hàm duy trì sử dụng
Lựa chọn khí cụ phù hợp ảnh hưởng đến hiệu quả và thời gian đeo. Ba loại phổ biến gồm:
- Hàm Hawley (kim loại): Bền, dễ điều chỉnh, nhưng thẩm mỹ kém thường phải đeo lâu hơn.
- Hàm trong suốt (Essix): Đẹp, dễ mang, thời gian duy trì trung bình.
- Hàm cố định: Gắn phía trong răng, duy trì hiệu quả suốt đời mà không cần nhớ tháo lắp.
Các thói quen xấu
Thói quen như nghiến răng, đẩy lưỡi, cắn bút, mút tay… khiến răng dễ bị dịch chuyển lại, do đó thời gian nên đeo hàm duy trì bao lâu cần nghiêm ngặt hơn.
Sự tuân thủ của bệnh nhân
Yếu tố quyết định hàng đầu là sự kiên trì. Chỉ cần vài ngày quên đeo hàm, răng đã có thể xô lệch khiến hàm duy trì không còn vừa. Điều này khiến quá trình niềng răng trước đó gần như vô nghĩa, thậm chí phải chỉnh hình lại từ đầu.
Sai lầm thường gặp khi sử dụng hàm duy trì
Dù là bước cuối trong quá trình chỉnh nha, hàm duy trì lại đóng vai trò quan trọng nhất để giữ kết quả lâu dài. Tuy nhiên, nhiều người mắc phải những sai lầm sau khiến răng dễ xô lệch trở lại:
- Tự ý giảm thời gian đeo: Nhiều người thấy răng đã đều, tự tin tháo hàm sớm hơn hướng dẫn. Thực tế, chỉ cần vài ngày không đeo hàm đúng cách, răng có thể xê dịch và không còn đúng khớp.
- Vệ sinh hàm sai cách: Không làm sạch kỹ hoặc ngâm hàm bằng nước nóng dễ gây hỏng form, tích tụ vi khuẩn, gây hôi miệng và viêm nướu.
- Dùng hàm đã biến dạng: Hàm bị rơi vỡ, cong vênh nhưng vẫn tiếp tục sử dụng sẽ khiến răng lệch vị trí. Hãy thay mới theo chỉ định nếu hàm không còn vừa.
- Bỏ tái khám định kỳ: Không kiểm tra thường xuyên tại địa chỉ niềng răng uy tín khiến bạn bỏ lỡ dấu hiệu sai lệch sớm, gây khó khăn khi điều chỉnh về sau.
Chăm sóc răng sau tháo niềng đúng cách
Bảo vệ thành quả sau khi tháo niềng không chỉ dừng lại ở việc đeo hàm duy trì mà còn cần sự chăm sóc kỹ lưỡng hằng ngày. Dưới đây là hướng dẫn từ các bác sĩ tại Nha khoa Tâm Việt để bạn duy trì nụ cười đẹp lâu dài.
5 bước vệ sinh hàm duy trì
Giữ vệ sinh cho hàm duy trì không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe răng miệng mà còn kéo dài tuổi thọ khí cụ. Dưới đây là 5 bước cơ bản bạn cần tuân thủ mỗi ngày:
- Chải răng trước khi đeo hàm: Loại bỏ mảng bám trên răng trước khi đeo giúp hạn chế vi khuẩn kẹt giữa hàm và bề mặt răng.
- Ngâm hàm trong dung dịch chuyên dụng: Sử dụng dung dịch vệ sinh hàm duy trì (theo chỉ định nha sĩ) để tiêu diệt vi khuẩn và khử mùi hiệu quả.
- Dùng bàn chải mềm vệ sinh khí cụ: Chải nhẹ nhàng mặt trong và mặt ngoài của hàm bằng bàn chải lông mềm để loại bỏ mảng bám còn sót lại.
- Bảo quản đúng cách khi không sử dụng: Cất hàm trong hộp đựng chuyên dụng, có nắp thoáng khí, tránh để ngoài không khí dễ bám bụi bẩn.
- Tránh nhiệt độ cao: Không ngâm hàm trong nước nóng hay để gần nguồn nhiệt vì có thể làm biến dạng vật liệu nhựa hoặc kim loại.
Lịch tái khám sau tháo niềng
Tái khám định kỳ cũng quan trọng không kém. Trong năm đầu tiên, bạn nên đến nha khoa 3 lần/năm để kiểm tra tình trạng răng và hàm duy trì. Những năm sau, có thể duy trì 1–2 lần/năm tùy vào chỉ định bác sĩ.
Nha khoa Tâm Việt – Địa chỉ niềng răng uy tín tại TPHCM
Nha khoa Tâm Việt tọa lạc tại 191 Lê Đức Thọ, Phường 17, Quận Gò Vấp, TP.HCM, là một trong những địa chỉ niềng răng uy tín được hàng ngàn khách hàng lựa chọn nhờ chất lượng chuyên môn và dịch vụ tận tâm.
Tại đây, đội ngũ bác sĩ chuyên sâu về chỉnh nha sẽ cá nhân hóa toàn bộ quá trình từ thăm khám, niềng, duy trì để mang lại kết quả tối ưu. Đặc biệt, Tâm Việt sử dụng các loại hàm duy trì chất lượng cao, được thiết kế chuẩn xác và hướng dẫn sử dụng cụ thể từng bước.
Chính sách tái khám sau niềng nghiêm ngặt, theo dõi trọn đời là điểm cộng lớn giúp khách hàng yên tâm dài lâu. Đừng để công sức niềng răng trở nên vô nghĩa, hãy để Nha khoa Tâm Việt đồng hành cùng bạn bảo vệ nụ cười đều đẹp suốt đời.
Hiểu rõ nên đeo hàm duy trì bao lâu là cách tốt nhất để bảo vệ thành quả niềng răng sau nhiều năm kiên trì. Đây không phải bước phụ mà là giai đoạn bắt buộc để đảm bảo răng không xô lệch trở lại. Đừng bỏ qua chỉ vì chủ quan. Hãy tuân thủ hướng dẫn từ bác sĩ và lựa chọn nha khoa uy tín như Nha khoa Tâm Việt để được đồng hành trọn vẹn sau chỉnh nha.
NHA KHOA TÂM VIỆT
Website: https://tamvietnhakhoa.vn/
Facebook: https://www.facebook.com/TamVietNhakhoahcm
Hotline: 0964946191
Email: nhakhoatamviethcm@gmail.com
Địa chỉ: 191 Lê Đức Thọ, phường 17, quận Gò Vấp, thành phố Hồ Chí Minh